
Την τελευταία φορά που ξύπνησες και ένιωσες το κεφάλι σου να βουίζει και τους τοίχους να γυρίζουν, υποσχέθηκες στον εαυτό σου: «Δεν ξαναπίνω, αλήθεια!».
Και να΄σαι πάλι καθισμένος σε ένα μπαρ, τσιπουράδικο ή και σπίτι σου, γιατί η ζωή είναι άδικη και σίγουρα δεν φταις εσύ που κόπηκες σε όλα τα μαθήματα. Μέσα σε λίγη μόλις ώρα το ποτό σου έχει εξαφανιστεί.

Έχει ήδη φτάσει στο στομάχι σου όπου το 10% της αιθανόλης (ή κοινώς αλκοόλ) που περιέχεται σ’αυτό απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος. Το υπόλοιπο αλκοόλ συνεχίζει την πορεία του προς το λεπτό έντερο όπου και θα φτάσει πιο αργά αν έχεις φροντίσει να φας πριν παραδοθείς στο… έργο. Κι αυτό, γιατί η ύπαρξη τροφής στο στομάχι κρατά κλειστή την πυλωρική βαλβίδα που ενώνει το στομάχι με το λεπτό έντερο μέχρι να γίνει η απορρόφηση. Όταν το αλκοόλ φτάσει στο λεπτό έντερο, περνά ευκολότερα στην κυκλοφορία του αίματος και από εκεί φτάνει στο συκώτι. Τα ένζυμα που «ζουν» εκεί φροντίζουν για το μεταβολισμό του. Έτσι, η αιθανόλη μετατρέπεται αρχικά σε ακεταλδεΰδη από το ένζυμο αλκοολική αφυδρογονάση και έπειτα σε οξικό οξύ, ή αλλιώς ξύδι, από την αλδεϋδική αφυδρογονάση.
Αν, ωστόσο, η κατανάλωσή σου ξεπερνάει το 1 ποτό την ώρα, τα ένζυμα στο συκώτι δεν προλαβαίνουν να μεταβολίσουν την αιθανόλη η οποία/που συσσωρεύεται στο αίμα, μέσω του οποίου φτάνει στην καρδιά και από εκεί στον εγκέφαλο. Εκεί, είναι πλέον ελεύθερη να κάνει… “κουμάντο”.
Ξεκινάει ενεργοποιώντας τους ανασταλτικούς ή «STOP» νευρώνες και καταστέλλοντας τους διεγερτικούς ή «GO» νευρώνες.
Αυτό θα οδηγήσει σε:
- Μείωση της δραστηριότητας πολλαπλών εγκεφαλικών περιοχών.
- Μείωση της έκκρισης της αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH), η οποία ευθύνεται για την επαναρρόφηση νερού από τους νεφρούς.
Αναπόφευκτο αποτέλεσμα από αυτό, είναι η αυξημένη αποβολή νερού, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αφυδάτωση.
Ναι, ξέρω τι σκέφτεσαι: «Μα το αλκοόλ με κάνει χαρούμενο». Και δεν είναι καθόλου περίεργο αν το δεις από τη βιολογική του σκοπιά. Η δράση της αιθανόλης στον εγκέφαλο επεκτείνεται και στους νευρώνες που απελευθερώνουν ντοπαμίνη, το νευροδιαβιβαστή που ευθύνεται για το αίσθημα της ευφορίας, και τους διεγείρει. Γι’ αυτό, η ιδέα ενός ακόμη ποτού δεν φαίνεται καθόλου άσχημη. Ή τουλάχιστον μέχρι να ξυπνήσεις το επόμενο πρωί (ή και μεσημέρι) και να μετανιώσεις για κάθε χθεσινοβραδινό «εις υγείαν». Το κεφάλι σου πονάει, διψάς και δεν έχεις καν ενέργεια να σηκωθείς από το κρεβάτι. Μπορείς σίγουρα να κατηγορήσεις την τοξική ακεταλδεΰδη για τον αφόρητο πονοκέφαλο και τη μειωμένη έκκριση ADH για την δίψα, την ξηροστομία, την ζαλάδα.
Πρώτα όμως πρέπει να κατηγορήσεις τον εαυτό σου που δεν έμεινε στο 1 ποτό. Το «hangover» είναι όντως δυσάρεστο, όμως είναι το λιγότερο που μπορεί να πάθεις από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Μετά τα 3-5 ποτά χάνεις την ισορροπία σου, δεν μπορείς να συντονίσεις το σώμα και τις σκέψεις σου, υπάρχει κίνδυνος να πάθεις blackout ή αλλιώς προδρομική αμνησία και πολλά ακόμη. Όσο αυξάνεται ο αριθμός των ποτών, αυξάνεται και η σοβαρότητα των συνεπειών.
Γι’ αυτό, την επόμενη φορά ανάμεσα στα «εις υγείαν» και τα τσουγκρίσματα μην ξεχάσεις και το «(παν) μέτρον άριστον» και θα’ σαι πάντα κύριος του εαυτού σου.
Πηγές:
- Cederbaum AI. ALCOHOL METABOLISM. Clinics in liver disease. 2012;16(4):667-685. doi:10.1016/j.cld.2012.08.002.
- Inverse, 2017 December, “A Neuroscientist Explains What Alcohol Does to Your Brain| Inverse”,Retrieved from: https://www.youtube.com/watch?v=m_R3pny3_2s
- AsapSCIENCE, 2012 November, “Your Brain on Drugs: Alcohol”, Retrieved from: https://www.youtube.com/watch?v=vkpz7xFTWJo&t=25s
- BBC, 2014 December, “The science of alcohol: How booze affects your body”, Retrieved from: http://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/30350860/the-science-of-alcohol-how-booze-affects-your-body
Πληροφορίες συντάκτη:
Άννα Γιασεμή
Μεγαλώνοντας στην Αγία Άννα της Βόρειας Εύβοιας και ψάχνοντας να βρει τι της αρέσει, ανακάλυψε το ενδιαφέρον της για τη Βιολογία και τον άνθρωπο, το οποίο την οδήγησε στο τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, στην Αλεξανδρούπολη, στο οποίο σπουδάζει από το 2016. Όπως μας αναφέρει πλέον, η Νευροβιολογία αποτελεί μία από τις πιο γοητευτικές προοπτικές ενασχόλησής της για το μέλλον.