
Θα ξεκινήσω με τις θερμές μου απολογίες στους οπαδούς αθλητικών ομάδων για τον τίτλο του άρθρου, τον οποίο μπορεί να βρήκατε ελαφρώς παραπλανητικό.
Σήμερα θα μιλήσουμε για έναν άλλο τύπο ομάδας που είναι σημαντικό όλοι μας να γνωρίζουμε.
Την ομάδα αίματος του καθενός μας.
Οι ομάδες αίματος καθορίζονται από αντιγόνα και αντισώματα στο αίμα. Τα αντιγόνα είναι πρωτεινικά μόρια στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων του αίματος ενώ τα αντισώματα πρωτείνες στο πλάσμα του αίματος. Υπάρχουν 4 κύριες ομάδες αίματος που καθιστούν το σύστημα ΑΒΟ.
Ομάδα Α→ αντιγόνα τύπου Α στα ερυθροκύτταρα και αντι-Β αντισώματα στο πλάσμα
Ομάδα Β→ αντιγόνα τύπου Β στα ερυθροκύτταρα και αντι-Α αντισώματα στο πλάσμα
Ομάδα Ο→ Δεν έχει αντιγόνα στα ερυθροκύτταρα όμως αντι-Α και αντι-Β αντισώματα στο πλάσμα
Ομάδα ΑΒ→ αντιγόνα τύπου Α και Β στα ερυθροκύτταρα και καθόλου αντισώματα στο πλάσμα [1]
Κι επειδή μια εικόνα χίλιες λέξεις:
Η ομάδα αίματος του καθενός μας καθορίζεται κληρονομικά.
Κάθε άνθρωπος κληρονομεί μια μορφή ενός γονιδίου από κάθε γονέα, τα ονομαζόμενα αλληλόμορφα. Τα αλληλόμορφα Α και Β που καθορίζουν τις ομάδες αίματος μπορεί να υπάρχουν στον απόγονο δύο γονέων με έναν από τους παρακάτω συνδυασμούς:
Α+Α → ομάδα αίματος Α
Α+Ο→ ομάδα αίματος Α
Β+Β → ομάδα αίματος Β
Β+Ο → ομάδα αίματος Β
Ο+Ο→ ομάδα αίματος Ο [2]
Σημειώνεται πως υπάρχει και τρίτο αλληλόμορφο του γονιδίου για τις ομάδες αίματος που αθορίζει τον τύπο Ο αλλά όταν βρίσκεται σε συνδυασμός με αυτό για Α ή Β τα Α ή Β κυριαρχούν.
Δεν τελειώσαμε όμως ακόμα! Πάλι σας παραπλάνησα. Οι ομάδες αίματος δεν είναι 4 αλλά τελικά 8! Μα πώς;
Αυτό συμβαίνει γιατί τα ερυθροκύτταρα μερικές φορές έχουν κι έναν άλλο τύπο αντιγόνου το RhD. Όταν αυτό είναι παρόν, η ομάδα αίματος είναι RhD θετικό. Διαφορετικά, είναι RhD αρνητικό. Αυτό είναι το σύστημα Rh ομάδων αίματος. Άρα τελικά οι ομάδες αίματος είναι:
A RhD θετικό (A+)
A RhD αρνητικό (A-)
B RhD θετικό (B+)
B RhD αρνητικό (B-)
O RhD θετικό (O+)
O RhD αρνητικό (O-)
AB RhD θετικό (AB+)
AB RhD αρνητικό (AB-) [1]
Aφού υπάρχουν διαφορετικές ομάδες αίματος, τι γίνεται με τη δωρεά αίματος;
Η δωρεά αίματος μπορεί να προβεί σωτήρια σε ανθρώπους με σοβαρά περιστατικά που χρειάζονται μεγάλες ποσότητες αίματος. Ωστόσο, δεν μπορούν όλοι να δώσουν αίμα σε όλους. Κάθε ομάδα αίματος μπορεί φυσικά να δώσει στην ίδια ομάδα. Επίσης, άτομα με ομάδα ΑΒ είναι πανδέκτες αλλά δεν μπορούν να δώσουν σε άλλες ομάδες πλην της ίδιας. Άτομα με ομάδα αίματος Ο είναι πανδότες αλλά μπορούν να δεχτούν μόνο από τον εαυτό τους. Οι ομάδες Α και Β μπορούν να δώσουν σε άτομα ΑΒ. Η παρακάτω εικόνα αναπαριστά τις σχέσεις ανάμεσα σε δέκτες και δότες αίματος.
Κλείνοντας, είναι σημαντικό να τονίσουμε, για άλλη μια φορά, τη σημασία του να γνωρίζει ο καθένας μας την ομάδα αίματος του το οποίο είναι πολύ σημαντικό για τη δωρεά/λήψη αίματος.
Επίσης, είναι σημαντικό να αυξηθεί ο αριθμός των δωρητών αίματος, σε όσους φυσικά το επιτρέπει η κατάσταση της υγείας τους.
Πηγές:
[1] Aνακτήθηκε από: (n.d.).https://www.nhs.uk/conditions/bloodgroups/?fbclid=IwAR0y2F15PU4hDpM1mghNTO44ymCXf61l6BAUzseCmSYa5_rr52OE85D_5ns
[2] Aνακτήθηκε από: (n.d.).https://learn.genetics.utah.edu/content/basics/blood/?fbclid=IwAR3Mf64G6W6i8PRAAe9UFrzuQP_O1vwnt_KJowT0kVFG33VL6q4qk_dW1-s
Πληροφορίες συντάκτη:
Χριστίνα Νιαβή
Η Χριστίνα είναι υποψήφια διδάκτωρ στο Emory University όπου και εκπονεί την έρευνα της στον τομέα της Ανοσολογίας και Μοριακής Παθογένεσης . Θεωρεί πως εξίσου σημαντική με την πρόοδο της επιστήμης στην έρευνα είναι και η επικοινωνία αυτής. Πιστεύει πως δεν υπάρχει καλύτερο συναίσθημα από το να μαθαίνεις κάτι αξιοθαύμαστο και να θέλεις να το μοιραστείς με όλο τον κόσμο!